Het creatieve proces: de drager van inzicht en vernieuwing

We hebben geleerd dat je creativiteit nodig hebt om iets te maken. Maar dat is maar een klein aspect van creativiteit. Als je meer aandacht schenkt aan wat het creatieve proces met jou doet, is het ook een prachtige bron van onbewuste kennis over jou.

Waarnemer

Als je tijdens het creatieve proces bewust wordt van wat er in jou gaande is, ontdek je een bijzondere wereld. Je ontdekt waar je blij van wordt, wat werkelijk bij jou past. Je ontdekt ook waar je naar verlangt, maar wat je direct afwijst omdat je het te spannend vindt, het afkeurt of denkt dat je het niet kan. Maar als je daar aan voorbij durft te gaan, door te onderzoeken of dat wat je denkt werkelijk waar is, ontdek je nieuwe wegen. Creativiteit ondersteunt je daarbij, als je maar weet waar je op moet letten.
Het belangrijkste daarvoor is jezelf waarnemen. Je stapt als het ware uit jezelf en observeert wat er gebeurt. Welke gedachten, emoties, lichaamssensaties je ervaart. Je neemt dit zonder oordeel waar. Door deze waarnemingen kan je ervaren wat creativiteit werkelijk doet.

Klein testje

Neem een potlood en papier.
Ga er eens flink op krassen. Wat doet dat met jou? Wat denk je erbij, voel je erbij?
Ga nu eens cirkels draaien. Het mag op hetzelfde papier, maar ook op een ander velletje als je dat prettig vindt. Wat doet dat cirkelen met jou? Ervaar je verschil in deze twee bewegingen?

Zo simpel is het!

Over jezelf ervaren van et creatieve proces gaat intuïtieve creativiteit.  Zo simpel is het! Twee bewegingen op papier, die elk anders voelen. Weet dat jouw ervaring daarin uniek is. Waar de één krassen fijn vindt, het als een opluchting ervaart, roept het bij de ander boosheid op of weerstand of vermoeidheid. Cirkelen vindt de één saai en de ander zou het uren kunnen doen. Boeiend hè!
Als jij kan ervaren welke beweging jou nu goed doet, kan je daarmee jezelf verrijken, door je die beweging te gunnen.

Kleur en vorm

Op dezelfde manier werkt elke kleur op jou in. Elke vorm die je maakt roept iets in jou op. Elke plek op het papier doet weer iets anders met je. Elk moment in je leven kan je het weer anders ervaren. Als je heel moe bent, zal krassen te veel energie kosten. Als je heel boos bent zal krassen een heerlijke uitlaatklep zijn, terwijl je van moeten cirkelen waarschijnlijk alleen nog maar bozer zal worden. In krassen kan je flink wat wilskracht kwijt, terwijl het cirkelen, eenmaal ingezet, meer een gebaar van overgave is. Maar je hoeft die kennis niet eens te weten om te ervaren wat jou goed doet.

Inzicht krijgen

Door waar te nemen wat er tijdens het creatieve proces in jou gebeurt, kan je ervaren waar je van gaat stromen en wat weerstand oproept. Die weerstand mag je onderzoeken. Klopt het dat het op dit moment werkelijk niet bij je past, of zit er een oordeel aan de weerstand vast. Mag het niet, is het fout, ongeoorloofd? Wat zou er gebeuren als het wel zou mogen? Soms is alleen dat inzicht al voldoende om te beseffen: o ja, dit mag ik gewoon doen. Het is immers maar pen en papier. Soms blijft de weerstand.
Ga er niet over nadenken, jezelf verplichten het nu te moeten. Maar ervaar het en verwonder je. Wat bijzonder dat ik dit niet van mijzelf mag. Blijf voelen wat dat met je doet, vanuit liefdevolle aandacht. Soms komt er na angst, verdriet of boosheid en als je dat ook mag voelen, zonder er een verhaal bij te maken, echt alleen voelen, zonder weerstand, dan lost het op. Dan zou er zomaar iets nieuws aan het licht kunnen komen.
Blijft de weerstand, laat het dan helemaal los. Ga er niet verder mee aan de slag. Terwijl jij je met andere dingen gaat bezighouden, werkt je ervaring vanzelf wel door. Soms komt er dan zomaar uit het niets een verandering op je pad of een inzicht.
Wat leert creatieve proces jou?